Libos Allox taoloning ulug‘ nematidir
Kiyinish inson hayotining muhim jixati ekani xammamizga yaxshi malum. Islom xamma soxalarda, o‘z ko‘rsatmalarini bersayu, kiyinish borasida tark etsa, uning mukammalligiga putur yetgan bo‘ladi. Islomda kiyinish masalasida xam qator tavsiyalar aytib o‘tilgan kiynishlik dinimizda ulug‘ ibodat sanalib, ikki dunyo saodatiga erishish uchun yana bir ilohiy nematdir (ko‘rsatmadir).
Qalbi pok inson qiyomat kuni najot topadi
Alloh taoloning oxirgi va mukammal, barcha zamonlar va makonlarga mos keladigan Islom dini kishining zohiran ham, botinan ham pok bo‘lishga chaqiradi. Zero, qanchadan qancha ibodatlar borki, zohiriy pokliksiz qabul bo‘lmaydi. Yana bir poklanish mavjudki, u ma'naviy, qalbiy poklanishdir. Musulmon kishida shu ikkala poklanish mavjud bo‘lsa, u dunyo va oxirat saodatiga erishadi. Ko‘pincha zohiriy poklikka e'tibor qaratiladi. To‘g‘ri, bu poklik ham muhim. Ammo botiniy, qalbiy poklikni ham unutmaslik lozim. Shuningdek, amallar qabul bo‘lishida bandaning qiyomatda tarozusini og‘ir qiladigan narsa salim - toza qalb sohibi bo‘lishidir. Qalbda kir bo‘lishi, uning turli ma'naviy zararli illatlar bilan kasallangan bo‘lishi kishini har ikki dunyoda halokat sari yetaklaydi. Alloh taolo O‘z Kalomi majidida quyidagicha marhamat qilgan:
Martaba deb tushunilgan kiyim–kechak egasini xor qilib qo‘yishi mumkin
Inson mukarram zot. Kiyinish madaniyatiga rioya qilish o‘zi uchun obro‘ va martaba ekani, go‘zallik va ziynat ekani muqaddas kitblarda o‘z aksini topgan, Jumladan, Alloh taolo shunday marhamat qiladi: “Ey Odam bolalari, Biz sizlarga avratlaringizni berkitadigan libosni ham, yasan –tusan (libosini) ham tushirdik. (hammasidan) Yaxshiroq libos taqvo libosidir. Bu-Ollohning (Fazlu marhamatiga dalolat qiluvchi) oyatlaridandir. Shoyad eslatma(pand-nasihat)olsalar. (A'rof, 26-oyat).
Xayo iymonda bir bo‘lakdir
Hayo so‘zi lug‘atda uyatsizlikning teskarisini anglatadi. Boshqacha qilib aytganda «Hayo aybdan va yomonlanishdan qo‘rqib o‘zini past olish va o‘zgarishdir».
Xayo 3 xil bo‘lladi.
Birinchisi; Kishi ollahdan xayo qiladi.
Ikkinchisi; Kishi odamlardan xayo qiladi
Uchunchisi; Kishi o‘zidan-o‘zi xayo qiladi.
Islom dini mutaassiblikka xayrixohlik bildirmaydi
Mutaassiblik — o‘z e'tiqodi to‘g‘riligiga o‘ta qattiq ishonish, boshqa diniy e'tiqodlarga murosasiz munosabatda bo‘lish. Mutaassiblikka yo‘liqqan odamlar yoki ularning guruhlari jamiyatda barqarorlikni buzishga urinadi. Insoniyat tarixida mutaassiblikdan g‘arazli maqsadlarda ko‘p foydalanilgan. Mutaassiblikning paydo bo‘lishiga diniy ziddiyatlar, shuningdek, ijtimoiy, siyosiy va iqtisodiy muammolarning xal qilinmagani ham sabab bo‘lishi mumkin. Islom dini mutaassiblikka xayrixohlik bildirmaydi. Aksincha, teran uylashga, boshqalarga nisbatan murosali bo‘lishga chaqiradi.
Millatimizga xos, zamonaga mos bo‘lsin
Kiyinish borasida bandaga erkinlik berilsa, u nafsining aytganini yoki shaytonning vasvasasini qiladi yoki boshqalarga ko‘r-ko‘rona taqlid qilishni ixtiyor etadi.
VAQF VA IBTIDO ILMINING AHAMIYATI
Qurʼoni karim soʻzlarini toʻgʻri tushunish hamda maʼnolarini tinglovchilarga buzmasdan yetkazishda vaqf va ibtido ilmi gʻoyat muhim ahamiyatga ega. Shu boisdan koʻplab olimlar mazkur masalalarga eʼtibor qaratib, tadqiqot olib borganlar. Ular shaxsiyatiga va bajargan ishlariga doir kitob va risolalar juda ko’p. Biz esa oʻsha ulugʻ zotlar bildirgan fikrlarga tayangan holda so’z yurutamiz. Asosan, mashhur alloma Ahmad ibn Muhammad ibn Abdulkarim Ashmuniyning “Manarul Huda” kitobida keltirilgan ma’lumotlardan foydalanib ushbu mavzuni imkon qadar ochib berishga harakat qilamiz.
Yusuf alayhissalomning tushni ta’bir qilishlari
Yusuf alayhissalom qordan qutilib yomg’irga tutildi deganday chohdan qutilib, qullik tutildilar. Bu ham yetmaganday aybsiz aybdorga aylanib, zindonband qilindilar. Buni quyida bayon qilamiz.
“U bilan qamoqqa ikkita yigit ham kirdi. Ulardan biri: “Men tushimda sharob tayyorlab yuribman”, - dedi. Boshqasi esa: “Men boshimda non ko’tarib yuribman, qush undan yemoqda”, -dedi. Biz seni, shubhasiz yaxshi amal qilguvchilardan, deb bilmoqdamiz”. (Yusuf surasi 36-oyat).
Libos – ichki dunyo ko‘zgusi
Islom shariati butun insoniyat uchun barcha sohalarda ikki dunyo baxtu saodatiga erishtiradigan qonun-qoidalarni joriy qilgan. Shariatimizda kiyinish odoblari va liboslarga tegishli bo‘lgan alohida hukmlar joriy qilingan. Kiyim insonning ichki ma'naviy dunyosini aks ettiruvchi vositadir. Inson iymonli or-nomusli bo‘lsa, uning kiyadigan kiyimi ham shunga munosib bo‘ladi.Aksincha bo‘lsa, kiyimi uning behayo va beandisha ekanligidan darak beradi. Azaldan kiyimga, kiyinishga bo‘lgan e'tibor barcha millat va din vakillarida o‘ziga xos ahamiyat kasb etadi. Har bir millat va elatni hamda din vakillarining o‘zlariga xos va munosib kiymlari borki, bu kiyimlar ularning milliy yoki diniy kiyimlariga aylanib ulgurgan. Har bir millatni va dinlarni o‘z kiyimlarisiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Bizlarning ham o‘zimizga xos va shariatimiz ahkomlariga muvofiq keladigan milliy kiyilarimiz albatta bor.
Vaqt - hayot demakdir
Alloh taolo insonni barcha mavjudotlardan akl, nutq va tafakkur bilan afzal qildi. Inson hayotiga zarur bo‘lgan barcha narsalarni, shujumladan uning umrini, vaqtini belgilab kuydi. Bu haqda Alloh taolo Kur'oni karimda xabar berib, shunday deydi:
"Albatta, Biz har bir narsani o‘lchov bilan yaratdik” (“Kamar" surasi, 49-oyat).
