Bir musulmonni ehtiyojdan qutqarganing uchun buyuk Alloh seni mukofotladi.
Hazrat Ali uydan olti dirham olib bozorga bordilar. Endi savdo qilayotgan paytda ikki kishining kelishmay turganini ko‘rdilar. Biri qarzini qistar, ikkinchisi biroz muhlat berishini so‘rab yalinardi. Olti dirhamini ularga berib tinchitgan hazrat Ali uyga bo‘sh qaytishga majbur bo‘ldilar:
HAZRATI UMAR QUYOSHGA QARAGAN EDI, QUYOSh SO‘NDI
Bir kuni Hazrati Umar (r.a.) xirqasini yamar edi. Umarning yelkasi ochiq qolganidan quyosh qattiq qizdirdi. Bu issiqdan Hazrati Umarning muborak qalbi siqildi. Umar quyoshga birdan qaragan edi, Alloh amri ila quyosh harorati, nuri so‘nib pasaydi. Jabroil (a.s.) Rasuli Akram (s.a.v.)ga kelib:
IBRATLI VOQEA
Bir kuni Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhu qimmatbaho sovutini yo‘qotib qo‘ydi. Kufa bozorini aylanib yurganda uni bir zimmiyning qo‘lida ko‘rib:
- Bu mening sovutim-ku. Falon kuni, falon joyda tuyamdan tushib qolibdi,-dedi.
- Yo‘q, sovut meniki. Chunki mening qo‘limda turibdi.
- Yo‘q, meniki. Boshqa gap yo‘q, uni birovga sotma, hech kimga berma.
- Keling, yaxshisi qoziga boramiz,-dedi shunda zimmiy.
Farishtalar yuvintirgan sahoba
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning zamonlarida, hijriy 3-sanada jarchi hammani Uhud g‘azotiga chorlay boshladi. Hanzala roziyallohu anhu bu nidoni eshitib, darhol qurol-aslahalarini olib, urushga tayyorgarlik ko‘rdi. U bu paytda ayoli bilan birga bo‘lib, hali g‘usl qilishga ulgurmagan edi. Jarchining chaqirig‘i yangragach, kech qolmaslik maqsadida g‘usl ham qilmay tashqariga otildi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning boshchiliklarida Uhud jangida ishtirok etdi. Jangda Hanzala roziyallohu anhu o‘z o‘ljasini izlayotgan och burgutdek shiddat bilan urushardi. Bir payt ko‘zi Abu Sufyonga tushib qoldi va u bilan yakkama yakka olishdi. Bir urib, Abu Sufyonni yerga yiqitadi. Keyin Shaddod ibn Asvad darhol Abu Sufyonga yordam berishga keladi va qilich bilan zarba berib, Hanzala roziyallohu anhuni shahid etadi.
SALMON FORSIY.Haqiqat izlovchi (4-qism)
Xandaq qazishda qattiq ishlagan odamlar orasidan Salmon ham munosib o‘rin egallagan edi. Rasululloh ham cho‘qmorni olib, musulmonlar bilan birgalikda xandaq qazdilar. Bir payt Salmon qaziyotgan joydan katta tosh chiqib qoldi. U kuchli va baquvvat edi, cho‘qmori bilan bir ursa, ancha-muncha toshni parchalab yuborishga qodir edi, ammo bu tosh qarshisida ojiz qoldi. Atrofidagi sheriklarini chaqirib, har qancha urinishmasin, hech naf bermadi. Salmon Rasulullohning huzurlariga borib, xandaqni boshqa tomondan, ya'ni yo‘nalishini o‘zgartirib qazishga ruxsat so‘radi. Payg‘ambar Salmon bilan borib, o‘sha xarsangni ko‘rgach, cho‘qmorlarini qo‘llariga oldilar va tosh parchalari tegib ketmasligi uchun sahobalariga chetroq turishni buyurdilar. So‘ng Allohning nomini aytib, muborak qo‘llari bilan cho‘qmorni tutgan holda, jiddu jahd bilan urdilar. Tosh yorildi. Toshning yoriqlari orasidan nur chiqib ketdi. Salmon roziyallohu anhu bu haqda: “Toshdan nur chiqqanini ko‘rdim. Atrofni yoritib yubordi”, - degan edi. Rasululloh takbir aytib: “Menga forsning kalitlari berildi. Kisroning shaharlari va Hayraning qasrlari menga qarab nur sochayapdi. Shak-shkbha yo‘qki, ummatim ular ustidan g‘olib bo‘lajak”, - dedilar.
SAHOBIYYANING SABOTI
Sahobalar barcha holatlarda yo‘lchi yulduzlardir. Ular farishta bo‘lishmagan. Ular ham bashar, gunoh qilishgan. Biz kabi go‘sht va suvdan iborat inson bo‘lishgan. Ularda ham nafs va shayton nomli dushmani bo‘lgan.
SALMON FORSIY Haqiqat izlovchi (3-qism)
Rasululloh maslahat uchun as'hoblarini to‘pladilar. Madinani himoya qilish kerak. Ammo qanday qilib? Mana shu payt Payg‘ambarimiz oldilariga baland bo‘yli, sochlari qalin bir yigit keldi. Bu yigitni Rasululloh yaxshi ko‘rar va hurmat qilar edilar. Bu yigit Salmon Forsiy edilar. Salmon bir tepalik ustiga chiqib, Madina tomonga sinchiklab nazar tashladi. Qarasa, Madina hamma tarafdan qoya va tog‘lar bilan o‘ralgan, faqatgina uning bir tarafi ochiq ekan. Dushman xuddi shu tarafdan hujum qilishi mumkin va bu ularga qulay edi. Salmon Forsiy o‘z yurti, ya'ni Forsda jang sirlari va mahoratlarini puxta o‘zlashtirgan edi. Shu sababli u Rasulullohga hali arab qavmi bilmagan va ko‘rmagan bir rejani oshkor etdi. Bu rejaga ko‘ra, Madinaning ochiq turgan tarafiga xandaq qazish lozim edi. Agar mana shu g‘azotda xandaq qazilib, mushriklar yo‘lini to‘silmaganda, musulmonlar taqdiri nima bilan yakun topishini Allohning o‘zi biladi.
SALMON FORSIY Haqiqat izlovchi (2-qism)
Rasululloh va musulmonlar katta falokat yoqasida qoldilar. Chunki Madinaga yaqinlashib kelayotgan dushman qo‘shini son va tayyorgarlik jihatidan musulmonlardan bir necha barobar ko‘proqligi aynan bilinib turardi. Musulmonlarning tarvuzlari qo‘ltig‘idan tushib, xayollarini dahshat qamrab oldi. Qur'oni karim bu holatni quyidagicha tasvirlaydi: “O‘shanda ular sizlarning yuqori tomoningizdan ham, sizlardan quyiroq tomonidan ham (bostirib) kelgan edilar. O‘shanda ko‘zlar tinib, yuraklar bo‘g‘ziga tiqilib qolgan va sizlar Alloh haqida (turli yomon) gumonlar qila boshlagan edinglar” (Ahzob surasi, 10-oyat).
SALMON FORSIY
Haqiqat izlovchi
Bu qahramonimiz Fors mamlakatidan kelganiga qaramay, boshqalardan ko‘ra oldinroq imon keltirdi. Islom dini musulmonlar orasidan shunday bir toifa kishilarni chiqardiki, ular ilm, imon va dinda barchaga ibrat bo‘ldilar. Islomning ulug‘ mo‘jizalaridan biri shundaki, u qaysi yurt yoki o‘lkaga yetib borsa, o‘sha yurt ahlining ochilmay turgan qobiliyatlarini yuzaga chiqarar edi. Natijada musulmonlarning olimlari, falakiyotchilari va kashfiyotchilari ko‘paya bordi. Bu olimlar o‘zlarining ilm va kashfiyotlari bilan butun dunyoni hayratga sola boshladi. Ular turli joy va vatanga mansub bo‘lishsa-da, dinlari bir edi.
MUS'AB IBN UMAYR Islomning avvalgi elchisi (7-qism)
Ha... Mus'ab bayroq bilan yerga yiqildi. Shahodat gavhari va shuhadolar yulduzi yerga quladi. Fidolik va imon jangida katta jasorat ko‘rsatganidan keyin yerga quladi. Agar o‘zi o‘ldirilsa, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam himoyasiz qoladi, keyin u zotni mushriklar qatl qilishlari uchun yo‘l ochiladi deb, qattiq xavsiragan edi.