O‘zbekiston musulmonlari idorasi Samarqand viloyati vakilligi

Farzand tarbiyasida otaning o‘rni

Odamni va undan o‘z juftini yaratib va ulardan zurriyotlarni chiqarib, halol rizq bilan rizqlantirib qo‘ygan zotga cheksiz hamdu sanolar bo‘lsin.

MASJID ODOBLARI

Insonning kundalik hayotini go‘zal qilib turuvchi amallardan biri uning xulqi, odobi, insoniylik odob-axloq normalariga rioya qilmog‘idir. Islom dini turli xil odob-axloq mujmualarini o‘zida mujassam etgan dindir. Bu dinda odob-axloq ibodat darajasiga chiqarilgandir. Salomlashish, muomala, oila, so‘zlashish, yotish, yurish, ovqatlanish, mezbonlik va mehmonga borish, ta’lim olish, ta’lim berish, tarbiyalash va hakazo odoblarning barcha-barchasi bu muqaddas dinda o‘z ifodasini topgan. Ana shunday odoblar sirasiga “Masjid odoblari” ham kiritilgan bo‘lib, bu odob zamirida Alloh taoloning uyi – masjidga hurmat-ehtirom yotadi.

OILA MUQADDAS

“Oila” so‘zini avval lug‘at jihatidan o‘rganadigan bo‘lsak, u arab tilidagi “avlun”, “aylatun” so‘zlaridan olingan bo‘lib, “ta’minlash”, “boqish”, “ayolmand” kabi ma’nolarni anglatadi. Istilohda esa “Er-xotin, ular bilan birga yashovchi kishilar majmui, xonadon”, “Bir maqsad, maslak bilan birlashgan ko‘p kishilar, xalqlar, mamlakatlar” ma’nolarida ishlatiladi.

IBRAT BILAN YASHASH SAODATDIR

Bugun Alloh taolo jannatmisol yurtimizga yog‘dirayotgan mo‘l-ko‘l ne’matlari, eng asosiysi 32 millionli xalqimiz zarracha hadik nima bilmasdan xotirjamlikda hayot kechirayotganligi haqida ozgina fikr yuritgan kishi borki qalbi olam-olam quvonchlarga to‘ladi. Bugungidek dorulomon damlarni ko‘rgan har bir aqli raso inson Yaratganning ne’matlarini ko‘rib fikr yuritishi, atrof-javonibda bo‘layotgan holatlarga qarab ibrat olishi shubhasiz. Zero, muqaddasi dinimiz ta’limotlari ham mulohaza ila, ibrat olib yashashga qaratilgandir.

VATAN HIMOYASI MUQADDAS BURCH

Mustaqillik – xalqimizning ulkan yutug‘idir. Istiqlol - o‘z taqdiriga egalik qilish huquqi, ma’naviy qadriyatlar va milliy an’analarga tayanib yashash va yurtimiz boyliklaridan xalqimiz va Vatanimiz manfaatlari yo‘lida foydalanish imkoniyati ekanligini bugungi kunda barchamiz anglayotgan haqiqatdir. Istiqlol sabab milliy o‘zligimiz, milliy qadriyatlarimiz qaytadan tirilmoqda. Ana shunday yuksak qadriyatlarimizdan biri – Ona Vatanga, tug‘ilib o‘sgan zaminga nisbatan mehr tuyg‘uning shakllanishidir.

Vatan himoyasi oliy sharaf

Vatanni sevish, uni himoya qilish muqaddas burch va oliy sharafdir. Tinch, osuda, obod va go‘zal vatanda istiqomat qilmoqdamiz. Buning uchun Yaratganga qancha shukrlar aytsak oz. Aslida, Vatanga bo‘lgan muhabbat uning go‘zal va viqorli tog‘lari, sharqiroq soylari, boy vodiylari, so‘lim bog‘lari, shirindan shakar mevalari, shifobaxsh o‘simliklariyu, zilol buloqlari uchun emas, balki, vatan sevgisi insonning tabiatiga singdirilgani, fitratida bor xislatlardan ekanligidandir. Agar vatanga bo‘lgan muhabbat, tashqi go‘zalliklar, qandaydir qulayliklar yoki moddiy omillarga bog‘liq bo‘lganida, bog‘-rog‘, soy va anhorlardan xoli cho‘lu biyobonlarda yashayotgan sahro ahli tep-tekis qumliklardan iborat maskanlarini sevmas edilar.

VATANPARVARLIK ULUG‘ FAZILAT

Har qanday ezgu niyat, orzu va maqsadning amalga oshirish, avvalo, jamiyatdagi mustahkam tinchlik va xotirjamlikka bog‘liq. Bu barcha zamonlarda o‘z isbotini topgan haqiqatdir. Sir emaski, hozir dunyoning ayrim mamlakatlarida siyosiy beqarorlik hukm surayotgan bo‘lsa, boshqa bir yurtda terrorchilik, narkobiznes kabi millat tanlamas illatlar xalqaro xavfsizlikka tahdid solmoqda. Bu kabi holatlar esa bizning tinch va farovon hayotimizning mustahkam asosi bo‘lgan istiqlolimizga shukrona qilish va uni ko‘z qorachig‘idek asrab-avaylashga undaydi.

Vatan hissi

Vatan - bu insonning tug‘ilib o‘sgan yeri, uning go‘daklik chog‘idanoq mehr qo‘ygan o‘chog‘idir. Uni himoya qilish, ravnaqi va farovonligi yo‘lida xizmat qilish har bir musulmonga ham farz, ham qarzdir. Dinimiz Vatanni himoya qilish barchaga barobar buyurilgan amal, deb belgilab qo‘ygan.
Vatanni himoya qilish buyuk saodat, ulug‘ savob bo‘lsa, unga xiyonat shu qadar katta gunoh, eng oliy jinoyatdir. Vatan himoyasi yo‘lida uxlamasdan posponlik qilgan ko‘z egasi do‘zax otashida kuymaydi. Ibn Abbos roziyallohu anhudan qilingan rivoyatda Rosululloh sollallohu alayhi vasallam:” Ikki ko‘z egasini do‘zax otashi kuydirmaydi. Biri Allohdan qo‘rqib yig‘lagan, ikkinchisi Alloh yo‘lida (Vatani sarhadlarida) poyloqchilik qilib uxlamagan kishini”, deb marhamat qilganlar (Termiziy rivoyati). Vatanga bo‘lgan muhabbatning taqozolaridan biri esa unda qarindosh-urug‘lar bilan aloqani mustahkamlash, miskin va beva-bechoralariga yordam qo‘lini cho‘zishdan iboratdir. Hukamolar aytadi: “Uchta xislat tirik mavjudotlarda topiladi. Tuya manzili uzoq bo‘lsa ham o‘z makoniga mushtoq bo‘ladi. Qush inisi qurg‘oq joyda bo‘lsa ham unga talpinadi. Inson o‘zga joyda manfaati ko‘p bo‘lsa, ham vataniga oshiqadi”.

Vatan himoyasi oliy saodat

Farzandu nabiralarimiz bog‘cha yoki maktabga borar ekan, dastlabki kunlardanoq o‘zicha yangi iboralarni yod olib, uyga qaytadi. Men ko‘p e’tibor qilganim – aksariyat bolajonlarning tilidagi ilk kalom Vatan mavzuida bo‘lmoqda. Aytaylik, bugungi besh-olti yoshli bolakay «O‘zbekiston Respublikasiga xizmat qilaman!» deyapti. Bu nimadan dalolat?

Islom dinida inson manfaatlarining ifodalanishi

“Kishilarni ijtimoiy himoyalash va uni kafolatlashning kuchli, ta’sirchan mexanizmi bo‘lgandagina bozor iqtisodiyotiga sobitqadamlik bilan o‘tishni ta’minlash, tarkibiy qayta qurishni amalga oshirish, ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni saqlagan holda ishlab chiqarish munosabatlarini tubdan isloh qilish mumkin”[1].