«Жонли» ва «жонсиз» тарбия
«Агар огоҳсан сен – шоҳсан сен.
Агар шоҳсан сен – огоҳсан сен»
Албатта, халқимиз, жумладан ёш авлод ғарб фан-техникаси, маданияти, адабиёти, санъатининг илғор жиҳатларини инкор этмайди. Бироқ ғарбда дин ва одобга зид бўлган қарашларнинг кўпчиликка сингдирилиши оқибатида юзага келган «оммавий маданият» тушунчасини ғарб зиёлиларининг ўзи «ғарбнинг муаммоси» сифатида баҳолаётганини ҳамда «оммавий маданият»нинг маънавий-ахлоқий тубанликларини ёшларимиз қанча тез англаса, шунча яхши.
Бугунги кунда тарбия ҳам, минг афсуслар бўлсинки, икки хил бўлиб қолди: 1) «жонсиз» тарбия ва 2) «жонли» тарбия.
Нафратлантирманг осонлаштиринг
Динимизда фақат Аллоҳ таолога ибодат қилишга буюрилиб, бирдамликка чақирилади. Динда ғулувга кетиш, ҳаддан ошиш қайтарилади. Чунки, бунинг оқибати ихтилоф ва гуруҳбозликка сабаб булгани учун.
Инсон огоҳ бўлсагина ўзининг келажагига ақл билан теран назар ташлайди
Ҳозирги пайтда инсоният ҳаётидаги тараққиет ва ривожланишни илм-фансиз тасаввур қилиб бўлмайди. Бирор соха йўқки у илмсиз равнақ топган, юксалган бўлса. Шу боис Аллоҳ таоло илм ўрганишга интилишни ҳар бир мўмин-мусулмон зиммасидаги фарз этиб қуйган.
Қуръони каримнинг илк нозил бўлган ояти ҳам “ўқи” деган амр бўлди. Аллоҳ таоло илм излашни ва ўрганишни мусулмон бандаларига қатьий буюрган Аллоҳ таоло айтади: ”Аллоҳ сизлардан имон келтирган ва илм ато этилган зотларни (баланд)даража (мартаба)ларга кўтарур. Аллоҳ қилаётган(барча яхши ва ёмон) амалларингиздан хабардордир” (Мужодала сураси 11)
Аллоҳ қалбини муҳрлаб қўйиб ва кофир ҳолида ўлган инсон ҳақида биласизми?
Динимиз гўзал қадриятлари билан биргаликда ҳар бир ҳукмда чуқур ҳикмати борлиги жиҳатидан ҳам ажралиб туради. Қуръони каримда минглаб мўжизалар борки, ислом сўнгги ва ҳақ еътиқод екани исбот талаб қилмас ҳақиқатдир.
Вақтни қадрлаш, ундан унумли фойдаланиш ақл устига бино қилинган динимизнинг талабидир.
Одатда ноннинг бутуни эмас, ушоғи кўп увол бўлади. Одамлар вақтинг ҳам сония ва дақиқаларини кўп исроф қиладилар, йилларни эмас. Аммо соатлар, кунлар, хафталар, ойлар, йиллар ўша сониялар ва дақиқалардан ташкил топади-ку!
Вақт зиммамиздаги улкан ғаниматлардан биридир. Берилган неъматларни ўрнида ишлатишга буюрилганимиздек умрни динимиз амрларига муофиқ тасарруф қилишга масъулмиз. Вақтнинг хақийқий эгаси Аллоҳ таолодир. “Кеча ва кундуз (миқдори) ни белгилар…” (муззаммил 20).
Огоҳ бўлайлик, биримиз адашсаю унга бепарво бўлсак, унинг зарари касофати кўпчиликка уради
Аллоҳ биз мўминларни ким нима деса шунга эргашиб кетмоқдан қайтариб. Қуръони каримнинг Хужурот сураси 6-оятида шундай марҳамат қилади. Эй, иймон келтирганлар! Агар фосиқ ҳабар келтирса, аниқлаб қўринглар, бир қавмга билмасдан мусибат етказиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар. дейди.
Эзгулик ёвузлик устидан доимо ғалаба қилиб келган
Динимиз тарихига назар солар эканмиз, яна шунга амин бўламизки, соғлом идрок, соғлом ҳақиқат ва ғоялар сохта ғоялар устидан ҳамиша ғалаба қозониб келган. Ислом динимиз ривожига буюк ҳисса қўшган бобокалонимиз Абу Мансур Мотуридийнинг илмий меросида сохта ғояларга қарши иш олиб борган курашини кўриш мумкин. У кишининг «Китоб ат-тавҳид» асарида сохта таълимотларга эргашишни олдини олишда ишончли далиллардан келтириб, бу йўлдаги барча хатоликлар сабабини аниқ кўрсатиб берганига гувоҳ бўламиз: «Таассуб, бу кўр-кўрона тақлид бўлиб, у жуда кенг тарқалган иллатдир, яъни бунда жуда кўпчилик бирон-бир маънавий ёки диний йўлбошчига, унинг фикрлари мазмун-моҳиятини тушунмаган ҳолда қўшилишга енгиб бўлмас мойиллик билдиради.
Кибрланма...
Бисмиллаҳир роҳманир роҳим
Кибрнинг қисқача таърифи: Кибр-киши ўз нафсини улуғлаши ва ўз қадрини бошқалар қадридан устун кўриш. Ёки бошқача айтганда ўзидан бошқани ҳақир санаш ва уларни назар писанд қилмаслик.
ТИЛИНГНИ САҚЛА ОМОНДИР БОШИНГ...
Тилинг йиртқич (кабидир), агар уни боғлаб қўйсанг, сени қўриқлайди, бўш қўйсанг, сени ҳалок қилади.
Тилингни молингни сақлаганинг каби сақла, болангни таниганинг каби тани ва ишлатаётган нафақангни ўлчаганинг каби ўлча.
Исроф жаҳолатдандир
Халқимиз маблағ топса, яхши ният билан тўйга жамғаради. Лекин бу одат одамларнинг жаҳолати боис иллатга айланиб бормоқда. Бугунги кунда тўй, маърака ва маросимларда меъёр, миллий урф-одат ва динимиз белгилаб берган чегарадан чиқиб, риёга, исрофга йўл қўйилмоқда. Очиқ-сочиқ либослар, турнақатор тўй кортежлари ижараси, келин-куёвлар маънавиятимизга умуман тўғри келмайдиган вальс, турли “кашфиёт”ларга ружу қўйиши, маъракаларга ҳаддан зиёд меҳмон таклиф этилиши… Бу рўйхатни яна узоқ давом эттириш мумкин.
Қиз фарзанд фақатгина фарзанд эмас, қиз фарзанд Жаннатнинг калитидир
Фарзанд Аллоҳ таолонинг биз бандаларига берган энг улуғ неъматларидан бири. Фарзанд инсоннинг кўз қувончи , қалб суруридир. Инсон оила қурар экан , шириндан шакар фарзандлар кўришни хоҳлайди. Сир эмаски , кўпчилик ўғил фарзанд кўриш истагида бўлиб кетма кет қиз фарзанд кўрганлар орасида тушкунликка тушадиганлари ҳам учраб туради.
СУННАТНИ МАҲКАМ ТУТИБ, БИДЪАТДАН САҚЛАНИНГ!
Аҳли суннат вал жамоанинг барча иши Қуръон ва ҳадис устига қурилган. Бу энг мустаҳкам аслдир. Улар бидъатчиларнинг қилган ишларини кўрсатиб келган. Сўнг суннатни маҳкам ушлаш ва бидъатларни инкор қилишга Қуръон ва ҳадисдан далил келтирган. Аҳли сунна вал жамоа уламолари бу борада кўп китоблар ёзган ва уларда шиа, хавориж, жаҳмийя, мўътазила кабиларнинг иймон эътиқоддаги бидъат сўзларини инкор қилган.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бизнинг замонамиз орасида кўп вақт ўтганлиги, илмсизлик, бидъатга чақирувчилар кўпайгани ва ғайридинга тақлид килиш кучайиб кетгани сабабли жуда кўп бидъатлар мавжуд. Шунинг учун ҳар доим Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларини маҳкам тутиш лозим.
