Саҳобалар ҳаёти

MUS'AB IBN UMAYR Islomning avvalgi elchisi (6-qism)

Kunlar ortidan haftalar, oylar ortidan yillar o‘tib, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam va uzotning sahobalari Madinaga hijrat qildilar. Quraysh mushriklarining musulmonlarga nisbatan adovati esa yanada kuchaydi. Ular musulmonlarni tiyib qo‘yish uchun bo‘lajak jangga hozirlik ko‘ra boshlashdi. Natijada Badr g‘azoti bo‘lib o‘tdi. Mushriklar bu jangda mag‘lub bo‘lganlari tufayli qasos va o‘ch olish uchun Uhud tog‘iga to‘planishdi. Musulmonlar ham hozirlik ko‘ra boshlashdi. Bu jangdan oldin Rasululloh musulmonlarning saflari orasidan bayroqdor bo‘lishga munosib kishini izladilar va “Mus'abul xayr”ni yonlariga chaqirib, tug‘ni unga tutqazdilar.

 

MUS'AB IBN UMAYR Islomning avvalgi elchisi (5-qism)

Mus'ab Madina ahli qalbini zuhdi, taqvosi, ixlosi va muhabbati bilan o‘ziga rom etdi. Ular Allohning diniga guruh-guruh bo‘lib kira boshladi. Payg‘ambar Mus'abni Madinaga yuborayotgan paytda, u yerdagi musulmonlar bor yo‘g‘i o‘n ikki kishi edi, xolos. Lekin oradan bir necha oy ham o‘tmay, ularning soni keskin ko‘paydi. Kelasi yil haj mavsumida Madinadan yetmish kishidan iborat musulmonlar guruhi Rasulullohga bay'at berish uchun Mus'ab ibn Umayr boshchiligida Makkaga yetib keldi. Rasuli Akram o‘z farosati, mardligi va aql-zakovati bilan tanilgan Mus'abni tanlab, to‘g‘ri yo‘l tutganlarini isbot etdi. U vazifani chuqur anglar, o‘zini Allohning diniga chaqiruvchi, insonlarni hidoyat va turli yo‘lga chorlovchi, xuddi Payg‘ambar kabi faqat yetkazuvchi ekanini yaxshi bilar edi.

 

MUS'AB IBN UMAYR Islomning avvalgi elchisi (4-qism)

Payti kelib Rasululloh Mus'abni ulug‘ bir vazifa uchun tanladilar va Madinaga din ilmidan ta'lim beradigan muallim qilib yubordilar.

 

MUS'AB IBN UMAYR Islomning avvalgi elchisi (3-qism)

Yana mushriklar tomonidan musulmonlarga nisbatan zulm kuchayganligi sababli, Rasulullohga itoat etgan holda, ikkinchi marta Habashistonga hijrat qildi. Xoh Makkada, xoh Habash o‘lkasida bo‘lsin, Mus'abning imon quvvati ortaverdi. Uning hayoti yangi ma'noga ega bo‘lgan edi. Bu ma'noni unga Muhammad bergan edilar. Mus'ab o‘z hayotining buyuk Yaratuvchisi va mehribon Parvardigoriga bog‘lanadigan benihoyat xotirjam va xursand edi.

 

MUS'AB IBN UMAYR Islomning avvalgi elchisi (davomi)

Hech qancha o‘tmay, Mus'ab imon kalimasini aytib, Islom dinini qabul qildi. Mus'ab yosh bo‘lsa-da, ulug‘ hikmat va yuksak qat'iyat sohibi edi. Onasi Xunos binti Molik Islom diniga qattiq qarshi turardi. Shuning uchun Mus'ab imon keltirgan paytida yer yuzida unga onasidan xavfliroq kimsa yo‘q edi. Butun Makka mushriklari, but-sanamlari va sahrolari Mus'abga qarshi kuchga aylanganda ham, onasining xusumatichalik qo‘rqinchli emasdi.

 

MUS'AB IBN UMAYR Islomning avvalgi elchisi

Tarixchilar ta'rificha, Mus'ab ibn Umayr Makkada qurayshlik yigitlar sarasi bo‘lib, u eng asl va xushbo‘y atrlardan foydalangan. U badavlat xonadonda dunyoga kelgani sababli to‘qchilik, farovonlik va mo‘l-ko‘l ne'matlar ichida o‘sib ulg‘aydi. Makka yoshlari orasida ota-onasi tarafidan eng ko‘p erkalangan bola ham Mus'ab bo‘lsa ajab emas. Nihoyatda yoqimtoy va chiroyli yigit bo‘lgani uchun Makka ahli suhbat va gurunglarda uni maqtab tilga olishardi.

 

Halol va haromni eng yaxshi biluvchi inson

Payg‘ambarimiz Muhammad (sollallohu alayhi vasallam)ga yetmish kishidan iborat ansoriylar ikkinchi Aqaba bay'atini berishayotgan vaqtda, ular orasida yuzidan nur taralib turgan, qarashlari ma'noli yosh bir yigit ham bor edi.

 

Oisha onamizning kunyalari va laqablari

Hammamizga ma'lumki, arablarda kunyalash odati bo‘lgan. Hammaning qilgan ulug‘ ishlariga nisbatan kunyalar qo‘yiladi. Kunya ulug‘lik va sharaf ramzi ham hisoblanadi.

 

Masjid kabutari

Ulug‘ sahobalardan bo‘lmish Abdulloh ibn Zubayr ibn Avvom ibn Xuvaylid al-Asadiy ibn Asad ibn Abdul-uzzo ibn Qusoy ibn Kilob ibn Murrodir. Kunyalari: Abu Xubayb yoki Abu Bakr bo‘lgan. Onalari – Asmo binti Abu Bakr roziyallohu anhumo, xolalari – Oisha onamiz roziyallohu anhodirlar. Abdulloh ibn Zubayr roziyallohu anhu hijratning birinchi yili dunyoga keldilar. Madinada tug‘ilgan ilk chaqaloq edilar. Onalari Asmo roziyallohu anho u kishiga Makkada ekanliklarida homilador edilar. Madinada Qubo degan yerga yetganlarida u kishini dunyoga keltirdilar.

 

Abu Bakr as-Siddiq - Abdulloh ibn Abu Quhofa

Abu Bakr as-Siddiq ismiga undan rozilik chiqiruvi bilan Abu Bakr, Siddiq, Atiq, Sohib, Atqo, Avvoh, G‘ordagi ikki kishining biri, Rasullullohning halifasi degan ismlar belgilangan. U zot Fil yilidan ikki yilu olti oydan keyin hijratdan 50 yil oldin 574 milodiy yilda tavallud topgan.

 
 
 
O‘qish uchun ushbu tugmani bosing