DINIY BAG‘RI KENGLIK VA MILLATLARARO TOTUVLIK
Darhaqiqat, go‘zal va betakror islom dini insoniyatni bag‘rikeng bo‘lib, o‘zaro hamjihatlikda yashashga buyurgan. Insoniyat tarixiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, qaysi jamiyat yoki yurtda hamjihatlik, ahillik, bag‘rikenglik, birdamlik va mehru oqibat bo‘lgan bo‘lsa shu jamiyat yoki yurtda albatta osoyishtalik, farovonlik va taraqqiyot bo‘lgan. Agarda insonlar orasida birdamlik, hamjihatlik, bag‘rikenlik degan umuminsoniylik fazilatlari bo‘lmasa bunday jamiyatda tinchlik va taraqqiyot bo‘lmaydi.
ISLOM MUTAASSIBLIKKA QARSHI.
Islom dini inson hayotining har bir jabhasini o‘zida mujassam etgan, har zamonga mos ezgulikka asoslangan bag‘rikeng, mo‘tadil dindir. Islom faqat diniy ahkomlardan iborat bo‘lgan din emas, balki u jamiyat ma'naviyati va ma'rifatini shakllantiruvchi hamda kamolga yetkazuvchi hamda uning ijtimoiy-siyosiy, ruhiy-ma'naviy talablarini qondiruvchi dindir. Ammo, islomiy arkonlarning ijrosi barobarida inson diniy ilmsizlik sababli ko‘plab muammolarga duch bo‘lishi tabiy holdir. Mana shu muammolardan biri mutaassiblik va dinda chuqur ketishdir.
MUTAASSIBLIK NIMA?
Islom faqat diniy ahkomlardan iborat bo‘lgan din emas, balki u jamiyat ma'naviyati va ma'rifatini shakllantiruvchi hamda kamolga yetkazuvchi hamda uning ijtimoiy-siyosiy, ruhiy-ma'naviy talablarini qondiruvchi dindir. Ammo, islomiy arkonlarning ijrosi barobarida inson diniy ilmsizlik sababli ko‘plab muammolarga duch bo‘lishi tabiy holdir. Mana shu muammolardan biri mutaassiblik va dinda chuqur ketishdir.
Qur'on, hadislar va ulamolar talqinida terrorizm va ekstremizm...
Islom dini tinchlik dini bo‘lib, u ezgu ishlar, mehribonlik, rahm-shafqat, tozalik, qo‘llab-quvvatlash, rivojlanish kabi g‘oyalarni ilgari suradi. Bularninng aksi o‘laroq, xudbinlik, tajovuzkorlik, zo‘ravonlik va buzg‘unchilik kabi jinoiy ishlar Qur'oni karim va hadisi shariflarda qoralanadi.
Axborotda xolislik muhim
Bugun axborot almashinuvi shiddat bilan rivojlanib bormoqda. Shu bilan birga har bir axborot tarqatuvchining o‘z vazifasiga xolisona va haqqoniy yondashish kabi mezonlarga rioya etishi ham zarurdir.
Dinmiz ta'limotlarida notanish odam yoki xabari sinab ko‘rilmagan kimsaning xabari tekshirilmay turib, qabul qilinmaydi. Boshqa ishonchli manbalardan xabarning to‘g‘riligi sobit bo‘lsagina, qabul qilinadi.
Islom terrorga qarshi
“Terror” so‘zi lug‘atda “qo‘rqitish, vahima solish” ma'nolarini anglatadi. Ko‘pchilik terrorni “O‘z maqsadiga erishish yo‘lida boshqalarning joni, moli va obro‘siga kuch va qurol ishlatish yo‘li bilan zarar yetkazish” deb atamoqdalar. Ba'zilar: “Terrorchi mavjud qonuniy tartib va butun madaniyatli dunyo bilan hamma aloqalarini uzgan kishidir…Uning uchun faqat bitta fan – yo‘q qilish, qirib tashlash fani bor xolos” demoqda.
LAYLATUL QADR KECHASI VA UNING FAZILATI
Ramazon oyini Alloh taolo xossatan ummati muhammadiya uchun alohida barakotli, fazilatli qilib qo‘ygan. Ramazonning xususiyati, fazilati, barakasi juda ham ko‘p va beqiyos. Qur'oni karim mazkur oyda Lavhul mahfuzdan dunyo osmoniga nozil qilingan. Bu oyda Jannat eshiklari ochilib, do‘zax eshiklari yopib qo‘yiladi, Allohning rahmatlari ko‘plab nozil bo‘ladi. Bu oyda shaytonlar va jinlarning ashaddiylari zanjirband qilinadi.Ushbu oyda bir fazilatli kecha borki, U kechaning fazli va barokati bemisldir. Bu “Laylatul-qadr” bo‘lib, uning boshqa oylardagi kechalardan sharofatli va ulug‘ ekanligi oyati karima va hadisi shariflar bilan sobit qilingan.
MOHI RAMAZON FAZILATI
Hazrati Abu Lays Samarqandiy rahmatullohi alayh o‘zlarining mashhur “Tanbehul g‘ofilin” asarlarida Ramazon oyining fazilati to‘g‘risidagi bobda otalaridan silsila orqali hazrati Ibni Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilgan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shunday deb marhamat qilganlar: “Albatta, jannat muborak Ramazon oyi kirishi oldidan yildan yilga xushbo‘ylanadi, ziynatlanadi. Ramazon oyining birinchi kechasi Arshning ostidan yengil shamol — shabada esadi. Uning nomi Masiyradir. Jannat daraxtlarining barglarini tebratadi. Eshiklarining tabaqalari taqqillaydi. Xalqalari uriladi. Bu jaranglashlarning barchasi go‘zal bir ohang kasb etib, eshituvchilar bundanda yaxshi ovozni eshitmaganlar. Hurul 'iynlar ko‘rinish beradilar. Hatto ular jannat tepasidan qo‘nim topadilar. “Alloh taologa kuyov bo‘lishni hohlovchilar bormi? Bas, Alloh subhonahu va taolo ularni bizlarga juft qilsin. Keyin Rizvondan (jannatga vakil qilingan farishta) “Ey, Rizvon bu kecha qanday kecha? — deb so‘raydilar. Ular talbiya bilan javob beradilar: “Ey, jannat go‘zallari bu kecha Ramazon oyining avvalgi kechasidir”. Alloh taolo: Ey, Rizvon jannatning eshiklarini habibim Muhammad sollallohu alayhi vasallamning ro‘zador ummatlari uchun och. Molikka qarata (molik do‘zaxga vakil qilingan farishta) “Ey, Molik jahannam eshiklarini Muhammad sollallohu alayhi vasallamning ro‘zador ummatlari uchun yop”. Keyin Jabroil alayhissalomga: “Ey, Jibril yerga tush, bas shaytonlarning sarkashlarini zanjirband qil, ularni g‘ullar bilan kishanla. Keyin ularni dengiz to‘lqinlariga uloqtir. Hattoki ular Mening habibim Muhammad mustafo sollallohu alayhi vasallamning ro‘zador ummatlarini ro‘zalarini buzmasin”. Alloh subhonahu va taolo Ramazon oyining har kechasida uch marotaba: “Mendan so‘raguvchi bormi? So‘raganini beraman. Menga tavba qiluvchi bormi? Tavbasini qabul qilaman. Menga istig‘for aytguvchi bormi? Men uni mag‘firat qilaman”, deydi. Keyin Rahmonning nido qiluvchilaridan biri nido qiladi: “Kim uzoq muddatga yo‘q bo‘lib ketmaydigan, hech bir zulmsiz vafo qilinadigan qarz beradi”.
Eng yaxshi iftorlik riyodan xoli bo‘lganidir
Ramazon oyi kirishi bilan butun Islom olamida o‘zgacha ruh paydo bo‘ladi. Ibodat, Qur'on tilovati, xayru ehsonlar mavsumi boshlanadi. Kun bo‘yi Allohning roziligi uchun o‘zini yeb-ichishdan, shahvatdan, hatto ko‘z, qo‘l, quloq, qalb, boringki butun vujudini gunoh ishlardan saqlab, taqvoda, odob-axloqda kunini o‘tkazgan kishi chin ma'nodagi ro‘zador sifatida quyosh botganidan so‘ng iftorlik qiladi. Mana shu daqiqalar mo‘min kishi uchun eng xursand bo‘ladigan onlar hisoblanar ekan.
VAQF O‘ZI NIMA?
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 16 apreldagi “Diniy-ma'rifiy soha faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-5416-son Farmoniga asosan O‘zbekiston musulmonlari idorasi huzurida “Vaqf” xayriya jamoat fondi tashkil qilinib, uning asosiy vazifalari etib quyidagilar belgilan edi:
