Islomda bag‘rikenglik haqida
Avvallo, bag‘rikenglik so‘zining lug‘aviy va istilohiy ma'nolariga to‘xtalib o‘tsak. Bag‘rikenglikning lug‘aviy ma'nosi o‘zganing sizga unchalik yoqmaydigan jihatiga sabr va toqat qilishdir.
ISLOM VA OMMAVIY MADANIYAT
Islom dini eng mukammal din bo‘lib, inson hayotining barcha jabhalarini o‘z ichiga qamrab olgan. Ya'ni, musulmon kishining yurish-turishi, kiyinishi va boshqa barcha ishlari islomiy madaniyatga mos kelishi zarur.
Go‘dak yig‘isi
Anvar besh yosh bo‘lishiga qaramay uyidagi janjallardan sergak tortadigan, otasi ichib kelib onasini urmoqchi bo‘lib bahona izlashi bilan burchakdagi javon ortiga berkinadigan odat chiqargan.
Ekstremistik va terrorchi guruhlar o‘z harakatlarini “shar'iy” deb isbotlash uchun o‘zlarini “mujtahid” deb e'lon qilishi to‘g‘rimi? (5-maqola)
Darhaqiqat, hozirgi kunda jahonda ba'zi haraktlar tomonidan Islom dini haqida turli noto‘g‘ri fikrlar tarqatilayotgani, terrochilik kabi illatlarni ayni paytda bevosita Islomga bog‘lab, muborak dinimiz va musulmonlarga nisbatan nafrat o‘tini yoqishga urinayotgani yoki o‘zlarining manfur ishlarini amalga oshirishda “buyurtma” bo‘yicha chiqarilgan maxsus “fatvolar”dan faol foydalanayotgani hechkimga sir emas. Vaholanki, muqaddas dinimiz har qanday yovuzlikni inkor etishi Qur'oni Karim oyatlari, Hadislar, mashhur ulamolarning fikrlari orqali bayon etiladi.
KARANTIN QOIDALARIGA QAT'IY RIOYA QILING!
Alloh taolo o‘z hikmati bilan gohida insoniyat boshiga turli sinovlarni solib turadi. Tarixga nazar tashlasak o‘zoq o‘tmishda qanchadan qancha urushlar, tabiiy ofatlar, kasallig-u o‘latlar sodir bo‘lgan. Albatta bu narsalar insoniyat boshiga bir balo, sinov bo‘lib kelgan. Ayni paytda butun dunyoga katta tashvish solib turgan pandemiya ya'ni COVID- 19 karona virus yana bir sinov tariqasida insoniyat boshiga xafv solib turibdi. Bu balo bizning yurtimizni ham chetlab o‘tmadi. Albatta bu kasallikni yengib o‘tish uchun bizlardan avvalo sabr toqat va qat'iy intizom kerak bo‘ladi.
JIHODCHILIK HARAKATI HAQIDA TUSHUNCHALAR
“Jixod so‘zi" xarakat kilish ma'nosini anglatadi. Shar'iy istilohdagi ma'nosi esa, Alloh va uning rosulini buyruqlarini qilishga harakat qilish va qaytariqlaridan qaytishga harakat qilishga aytiladi, qolaversa doimo o‘z nafsini tarbiyalashga aytiladi.
ISLOM DINIDA VAQF TUSHUNCHASI
“Vaqf” so‘zi lug‘atda “tutib turish”,“to‘xtatish” ma'nolarini anglatadi. Shariatda esa bir molning aslini ushlab turib, foydasini Allohga qurbat hosil qilish uchun sarflashga aytiladi. Ya'ni, vaqf qilingan narsa vaqf qiluvchining mulkidan chiqadi va Allohning mulkiga aylanadi. Vaqf qilish orqali bir narsadan keladigan foydani vaqfdan foydalanuvchilar uchun sarf qilinadi va savobi vaqf qiluvchiga abadiy bo‘ladi. Mazkur narsaning o‘zi ushlab turiladi, undan keladigan foyda esa, bardavom bo‘lib turadi.Vaqf qilingan narsa sotilmaydi, hadya qilinmaydi va meros bo‘lmaydi. Vaqf – Islomda mustahab bo‘lgan qurbat, ya'ni ibodatdir.
Ekstremistik va terrorchi guruhlar o‘z harakatlarini “shar'iy” deb isbotlash uchun o‘zlarini “mujtahid” deb e'lon qilishi to‘g‘rimi? (4-maqola)
Sunniylik mazhablarida mazkur masalada ijtihod eshiklari XIII asrda yopilgani hamda bugungi kunda mujtahidlik martabasiga erishish to‘g‘risida ikki hil fikr mavjud. Shunday bo‘lsa-da har qanday holatda ham biror-bir hukm chiqarish zarur bo‘lsa, avvalo mazhablar ta'limotiga tayaniladi, agar ularning birortasida masalaning yechimi topilmasa, musulmonlarga osonlik va qulay sharoit yaratish nuqtainazaridan fatvo berishga salohiyatli hamda vakolatli inson tomonidan fatvolar chiqarilishi mumkin.
Koronavirusga chalinib, undan tuzalgan kishining maslahatlari
«Kimlargadir kerak bo‘lib qolar, degan o‘yda kasallik tariximni yozib qo‘yyapman. Alloh hamma bemorlarga shifo bersin.
Odamlar o‘rtasidagi o‘zaro muhabbat
"Mehr bersang-mehr olasan", deydi dono xalqimiz. Bu oddiy qoidaga ko‘ra odam boshqalarga mehr bersa, o‘ziga shunday javob qaytadi. Birovga mehr bermagan kishining boshqadan mehr kutishi yoki talab qilishi insofdan emas. Atrofidagilarga mehr ko‘rsatgan odam ham Rabbisidan savob oladi, ham boshqalar muhabbatini qozonadi. Mabodo, odamlar noshukurlik qilib, nomunosib javob qaytarsa ham, u hech narsa yutqazmaydi. Chunki, hamma narsa uning ajru savoblari amallar kitobiga naqd bo‘lib yoziladi. Inson Alloh rizosi uchun birovlarga mehr-shafqat ko‘rsatadi va boshqalardan shu munosabatni ko‘radi. Allox taola bandalariga o‘ta mehribon. Bizni ham rahm-shafqatli, mehribon bo‘lishga buyuradi. “Kim (bir) hasana (savobli ish) qilsa, unga o‘n barobar (ko‘paytirib yozilur). Kim (bir) yomon (gunoh ish) qilsa, faqat o‘sha (gunoh) miqdorida(bir gunohga yarasha) jazolanur. Ularga nohaqlik qilinmagay”. (An'om surasi, 160-oyat).
Isrof baraka zavolidir
Isrof so‘zi lug‘atda “chegaradan chiqish” ma'nosini anglatadi. Istilohda esa moddiy sarf xarajatlarda o‘z ifodasini topadi.
Ekstremistik va terrorchi guruhlar o‘z harakatlarini “shar'iy” deb isbotlash uchun o‘zlarini “mujtahid” deb e'lon qilishi to‘g‘rimi? (3-maqola)
Ushbu maqolaning birinchi sahifasida qayd etilganidek, so‘ngi yillarda ekstremistik va terrorchi guruhlar o‘z harakatlarini “shar'iy” deb isbotlash uchun o‘zlarini “mujtahid” deb e'lon qilib, turli manfaatlarni ko‘zlagan holda “fatvolar”ni chiqarib kelmoqdalar. Bu esa, bir tomondan, insonlarni adashib, noto‘g‘ri yo‘llarga kirib ketishlariga sabab bo‘lsa, ikkinchi tomondan, jamiyatda o‘zaro tushunmovchilik adovat kayfiyatining paydo bo‘lishiga zamin yaratmoqda.
