Солиҳ фарзандни қандай тарбиялаш мумкин?
Бугун ёшларнинг гапга кирмаслиги, ўқишининг пастлиги, одобининг ҳаминқадарлиги ҳақида кўп гапирилмоқда. Буни тўғрилашимиз учун нима қилмок керак? Шу мавзуда пойтахтимиздаги “Ҳасанбой” жоме масжиди имом ноиби Ҳасанхон Яҳё Абдулмажид домланинг фикрлари билан қизиқдик.
Суннат ва ҳадисларга амал қилганларнинг ишлари тўғри, ўзлари нажотда бўлади
Ҳозирги кунда аксар кишилар диний маърузаларни аудио ҳолатда тинглашни хуш кўришларига гувоҳ бўламиз. Баъзилар видео суҳбатлардан ҳам баҳраманд бўлишади. Бу ҳолатлар ҳам албатта уммат учун манфаатлидир. Илмнинг асосий манбаи бўлган китобларни мутолаа қилиш эса ижтимоий тармоқлардан фойдаланишдан кўра кам эканлигини кўришимиз мумкин. Майли, асосийси илм ва маърифатни қайси манбадан бўлсада эгаллашдир.
Ҳар бир мўмин билиши керак! (1 қисм)
“Рисолатул мустаршидийн” асарининг муаллифи Ҳорис ибн Асад Муҳосибий мўминларга насиҳат ўлароқ қуйидаги гапларни айган. Таъкидлаш лозимки, бу насиҳатларга амал қилишга ҳар бир мўмин киши муҳтождир:
“Ниятингни текширгин, мақсадингни аниқлагин. Зеро, савоб олиш ниятга боғлиқдир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Албатта, амаллар ниятларга боғлиқидир. Албатта, ҳар бир кишига ният қилган нарсаси бўлади”.
Энг яхши ва энг ёмон одам
Абдураҳмон ибн Абу Бакра розияллоҳу анҳудан, у отасидан ривоят қилади: “Бир киши: “Эй, Аллоҳнинг Расули! Инсонларнинг қайсиси афзал” – деди. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умри узоқ бўлиб, амали чиройли бўлгани” – дедилар. У: “Инсонларнинг қайсиниси ёмон” – деди. У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Умри узоқ бўлиб, амали ёмон бўлгани” – дедилар” (Имом Термизий ривояти).
Илм учун 14000 кмлик сафар
Имом ал-Бухорий илм талабида Ислом юртларини деярли ҳаммасига сафар қилганлар. Юртларида эканликларида ўн олти ёшга тўлдилар. Шундан сўнг ҳадис талабида узоқ муддатли риҳлатга отланиб, уни дастлаб оналари ва акалари Aҳмад ҳамроҳлигида Байтуллоҳга ҳаж қилишдан бошладилар.
Aкалари Aҳмад оналари билан ҳаж сафаридан Бухорога қайтади. Имом Бухорий эса Маккада қолиб, ҳадис илмини ўрганишда давом этади. Бу машғулот Имом ал-Бухорийнинг қолган бутун муборак умрларини банд этиб, у киши шу мақсад йўлида ўша вақтда Ислом оламида мавжуд бўлган кўпчилик илмий марказларга бордилар. Ўша ерлардаги шайх уламолар оғзидан ҳадислар ёзиб олдилар. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳадиси шарифларини тўплаш, уларни мусулмонлар орасида ёйиш йўлида беҳад машаққатлар чекканлари туфайли вужудлари толиқиб чўпдек озғин бўлганлар. Қанчадан-қанча хавфи хатарларни бошдан кечирган.
“Абу Ҳанифани фақат илмсиз кишигина айблайди!”
Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ буюк фиқҳ мадрасаси соҳиби, фиқҳда ва тақвода имом. Замонасидан бугунга бугунгача энг катта фиқҳий мазҳаб асосчиси. Барча илмларга пешқадам бўлган зот. Замонасидаги ва кейинги уламолар у кишини эътироф этиб, кўп мақтовлар айтганлар. Аммо баъзи олимлар томонидан у киши ҳадис илми борасида эътирозлар ва таъналар етган. Бундай эътирозлар уммат қабул қилган уламоларга таъсир қилмайди.
Ўзингиздан из қолдиринг!
Эзгулик сўқмоқларида ўзингиздан из қолдиринг. Чунки бунинг охиратда ажр-мукофоти бўлади. Аллоҳнинг ҳузурида асло зое бўлмайди. Ахир Аллоҳ таоло бу ҳақда айтган-ку: “Албатта, Биз, Ўзимиз ўликларни тирилтирурмиз ва улар тақдим қилган нарсаларни ва қолдирган асарларни ёзурмиз” (Ёсин сураси, 12-оят).
Устозни хотирлаб
Аллоҳ таоло яратган барча маҳлуқотлар ичида энг азизу мукаррами шубҳасиз, инсондир. Қуръони каримда: “Дарҳақиқат, (Биз) Одам фарзандларини (азиз ва) мукаррам қилдик...” (“Исро” сураси, 70-оят) деб марҳамат қилинади. Шу боис ҳам, динимиз аҳкомлари, муқаддас китобларимизда ибодат, имон масалалари билан бир қаторда инсонни улуғлаш, инсоний муносабатларнинг олий даражада бўлишлиги назарда тутилади.
Эмизикли она ҳар бир томчи сут учун мукофот олади
Туғилгандан сўнг, одам она сутига муҳтож. Ушбу ноёб маҳсулот, қодир Аллоҳ таолонинг иродаси билан, кичик организм учун зарур бўлган кўплаб витаминлар ва озуқа моддаларини ўз ичига олади. Боласини боқаётганда, аёл унга севгисини ва ғамхўрлигини намойиш этади.
Муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар Исломий фиқҳ академияси Кенгашига қабул қилинди
20 апрель куни Саудия Арабистони пойтахтида Ислом олами уюшмаси таркибидаги Исломий фиқҳ академиясининг 23-давра йиғилишида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ушбу кенгаш аъзолигига қабул қилингани айтилди.
Исломий фиқҳ академияси Ислом олами уюшмаси (Робитат ал-олам ал-исломий)га қарашли Ислом дунёсининг таниқли фақиҳ ва етук уламоларидан ташкил топган мустақил, юридик мақомга эга бўлган нуфузли илмий ташкилотдир.