O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Samarqand viloyati vakilligi
w w w . s a m m u s l i m . u z

Xabarlar

Caylovlarda ishtirok etish joizmi?

 
 

803-SAVOL: Sizlardan bitta narsani so‘ramoqchiman. TikTok ijtimoiy tarmog‘ida bitta video ko‘rib qoldim. Unda saylovda qatnashish ovoz berishni kufr amal degan. Shu qanchalik asosli? Shu saylovlarda ishtirok etishga dinimizda qanday qaraladi? Javob uchun oldindan rahmat.

JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. Saylovda ishtirok etish kufr yoki shirk, degan gaplar mutlaqo asossiz. Bunday gap-so‘zlarni asosan diniy ilmlardan uzoq, shar'iy hukmlarga bir tomonlama qaraydigan kishilar ko‘tarib yurishadi. Aslida Rasululloh sallallohu alayhi vasallam ikkinchi Aqaba bay'atida yetmish kishidan iborat ansorlar jamoasiga o‘z ichlaridan guruh raisi tayinlashni buyurganlar. Rasululloh sallallohu alayhi vasallam guruh raislarini o‘zlari tanlamay, buni saylovchilarga qoldirganlar. Bu bilan odamlar o‘zlarining ma'lum ishlarini amalga oshirish, rahbariyatga yetkazish uchun mas'ul shaxslarni o‘zlari tanlashlari kerakligini o‘rgatganlar. U zot alayhissalom bu uslubni keyinchalik ham qo‘llaganlar. Bu haqda imom Buxoriy o‘z “Sahih”larida alohida bob ochib, “Odamlarga boshliq bo‘lganlar haqida” deb nomlaydilar va unda odamlar ma'lum ishlarda yuqori rahbarga kichik boshliqlar orqali o‘z so‘zlarini yetkazishlari tavsiyasiga doir hadisni keltiradilar (“Oltin Silsila”, 8-juz, 7176-hadis).

Shuningdek, tarixda “Xulafoyi roshidinlar”ning to‘rttasi ham o‘ziga xos uslubda saylangan. Abu Bakr raziyallohu anhuni bir guruh musulmonlar saylagan, so‘ng qolganlari unga bay'at qilishgan. Umar raziyallohu anhuni Hazrati Abu Bakr musulmonlarning roziligi bilan tayinlagan bo‘lsalar, Usmon razillohu anhuni Umar raziyallohu anhu tayin qilgan o‘nta sahoba saylagan, so‘ng musulmonlar u kishiga bay'at qilishgan. Ali raziyallohu anhu Madina ahlining talabiga ko‘ra xalifa bo‘lganlar. U zot qabul qildilar va boshqalar esa u kishiga bay'at qilishgan.

Demak, musulmon inson jamiyat manfaati ko‘zlangan, adolat va yaxshilik yo‘lida butun insoniyat bilan hamkorlik qilishi mumkin ekan. Bu haqda Shayx Yusuf Qarzoviy hafizahulloh o‘zlarining “Al-Islam vad- demoqratiyya” nomli maqolalarida shunday deydilar: “Islomda saylovlarga guvohlik sifatida qaraladi. Ya'ni, rahbarlikka saylanayotgan odamning salohiyatiga guvohlik berishdir. Salohiyati yo‘q odamga salohiyatli, deb guvohlik berilmaydi. Agar salohiyatli kishiga o‘z o‘rnida guvohlik berilmasa, bu guvohlikni yashirish bo‘lib qoladi”.

Alloh taolo Qur'oni karimda shunday marhamat qiladi:

مَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُنْ لَهُ نَصِيبٌ مِنْهَا وَمَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُقِيتًا

ya'ni: “Haqni himoya qilgan o‘z nasibasini oladi. Nohaqlikni himoya qilgan ham o‘z ulushini oladi. Alloh hamma ishga baho beruvchi zotdir” (Niso surasi, 85-oyat).

Demak, nomzodlar ichida eng loyig‘iga, jamiyatda adolatni o‘rnatadigan kishiga ovoz bersa, albatta bu yaxshi ishining ajrini oladi. Aksincha bo‘lsa, malomatga qoladi.

Boshqacha aytganda, agar musulmon kishi har jihatdan loyiq nomzodga ovoz bersa, elu yurtni taraqqiyotiga katta hissa qo‘shgan bo‘ladi. Eng asosiysi oxiratda ulkan ajrga ega bo‘ladi. Aksincha, e'tiborsizlik, loqaydlik yoki turli qing‘ir yo‘llar bilan noloyiq nomzodga ovoz bersa, oxiratda bundan mas'ul bo‘ladi. Vallohu a'lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
fatvo hay'ati. @diniysavollar


Kiritilgan vaqti: 16/10/2021 10:19;   Ko‘rilganligi: 483
 
Material manzili: https://sammuslim.uz/oz/press/news/caylovlarda-ishtirok-etish-joizmi
Chop etilgan vaqti: 28/03/2024 21:01
 
 
O‘qish uchun ushbu tugmani bosing